Tia UV có tiêu diệt được vi khuẩn và vi rút không

Tiệt trùng bằng tia cực tím hiệu quả như thế nào? Nó có hoạt động đối với vi khuẩn và vi rút không? Những ưu và khuyết điểm là gì? Đây là những câu hỏi tôi nghe rất nhiều khi làm việc trong lĩnh vực vi sinh, đặc biệt là khi mọi người nghĩ về việc điện thoại di động của họ bị bẩn như thế nào.

Với ngày càng nhiều sản phẩm khử trùng bằng tia UV trên thị trường, bạn có thể tự hỏi liệu chúng có đáng để thử hay không. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu kỹ!

Đèn UV đã được sử dụng để khử trùng và diệt khuẩn ngay từ giữa thế kỷ 20. Với những tiến bộ trong công nghệ và đặc biệt là trong bản thân bóng đèn UV, tuổi thọ dài đáng tin cậy (hàng nghìn giờ) và kích thước nhỏ hơn (ví dụ: đèn LED UV so với bóng đèn UV truyền thống) đã mở rộng lĩnh vực mà nó có thể được sử dụng. Bạn có thể thấy nó được sử dụng để khử trùng: nước, không khí, trái cây, rau quả, dụng cụ phẫu thuật, máy tính bảng, đồ chơi và nhiều loại bề mặt.

Khi nói đến khử trùng bằng tia cực tím, không phải tất cả các loại tia UV đều có hiệu quả. Điều đó nghĩa là gì? Để hiểu một chút về mặt kỹ thuật, tia cực tím (UV) có nghĩa là "vượt quá màu tím" và dùng để chỉ một dải sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn (tần số và năng lượng cao hơn) so với ánh sáng tím nhìn thấy được.

Một nhân viên y tế đi khử trùng bệnh viện bằng Hệ thống đèn chiếu tia cực tím

UV được chia thành ba loại với bước sóng giảm và năng lượng tăng dần. Chúng là tia UVA, UVB và UVC. Đối với khử trùng bằng tia UV, chỉ UVC (100-280nm) có năng lượng đủ cao để tiêu diệt vi sinh vật hiệu quả. Khi bạn mua một sản phẩm khử trùng bằng tia UV để thử trong nhà hoặc cơ sở kinh doanh của mình, hãy đảm bảo rằng bước sóng tia UV của nó nằm trong khoảng UVC (100-280 nm).

Tiệt trùng bằng tia UV có hiệu quả đối với vi rút và vi khuẩn không?

Câu trả lời ngắn gọn là có, và thậm chí nhiều sinh vật hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng UVC ở bước sóng 254 nm có hiệu quả chống lại tất cả các mầm bệnh từ thực phẩm, hệ vi sinh vật tự nhiên, nấm mốc và nấm men. Vì vi sinh vật có kích thước và hình dạng khác nhau ảnh hưởng đến sự hấp thụ tia cực tím của chúng, nên thời gian cần thiết để tiêu diệt mỗi loài là khác nhau.

Tiệt trùng bằng tia cực tím còn được gọi là khử trùng bằng tia cực tím hoặc chiếu xạ diệt khuẩn bằng tia cực tím (UVGI) hoạt động bằng cách phá vỡ một số liên kết hóa học và xáo trộn cấu trúc của DNA, RNA và protein, khiến vi sinh vật không thể nhân lên. Khi một vi sinh vật không thể sinh sôi, nó được coi là đã chết vì nó không thể sinh sản trong vật chủ và không còn khả năng lây nhiễm nữa.

Ứng dụng của khử trùng bằng tia cực tím giúp tái sử dụng khẩu trang N95 khi nguồn cung đồ bảo hộ còn hạn chế, giảm bớt chi phí quốc gia cho bệnh dịch

“Đã chết”. Nghe thật hoàn hảo. Mất bao nhiêu thời gian để đưa các loại vi khuẩn, virut về trạng thái "đã chết"?

Vì quá trình khử trùng bằng tia cực tím sử dụng năng lượng của tia UVC để phá hủy các phân tử sinh học, hiệu quả của nó phụ thuộc vào tổng năng lượng được sử dụng bị ảnh hưởng bởi độ dài thời gian tiếp xúc và khoảng cách từ nguồn sáng. Ví dụ: nếu bạn sử dụng đèn UV được đặt trong vòng 1 inch trên đĩa petri được nuôi cấy bằng E. coli, sẽ chỉ mất 1-2 phút để cho thấy quá trình tiệt trùng hoàn toàn.

Để tiệt trùng dụng cụ phẫu thuật trong hộp UV trung bình, nó có thể mất 5-10 phút. Để khử trùng tủ an toàn sinh học 8 feet trong phòng thí nghiệm, khuyến nghị phổ biến là 30 phút. Tất nhiên, mọi phương pháp khử trùng đều có ưu và nhược điểm. Một số được liệt kê trong bảng dưới đây.

Một hạn chế khác của quá trình khử trùng bằng tia cực tím là UVC gây ra rất nhiều thiệt hại cho cả protein và DNA / RNA nên chúng không thể được sử dụng cho các sản phẩm y sinh. Ví dụ, quá trình khử trùng bằng tia cực tím đối với vi rút gây ra nhiều thiệt hại cho các protein bề mặt của vi rút đến mức chúng không thể được sử dụng làm vắc xin để tạo ra các phản ứng miễn dịch thích hợp.

Khử trùng khẩu trang tại đơn vị phòng dịch

Một loại phương pháp “khử hoạt tính bằng tia cực tím” khác được sử dụng trong các sản phẩm y sinh để bảo tồn các protein bề mặt của virus trong khi bất hoạt hiệu quả virus. Đây cũng là phương pháp mà chúng tôi sử dụng cho các sản phẩm vi rút đã được làm sạch bất hoạt bằng tia cực tím vì chúng tôi muốn sử dụng các protein vi rút nguyên vẹn của vi rút được xử lý bằng tia cực tím để sử dụng trong y sinh như tạo ra kháng thể.

Cuối cùng, để khử trùng nơi của bạn hoặc khử trùng những tấm khăn trải giường của khách sạn, khử trùng đôi giày bốc mùi của bạn, khử trùng bằng tia cực tím là một lựa chọn tuyệt vời. Và hãy nhớ rằng, việc làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất về khoảng cách nguồn sáng, thời gian tiếp xúc và các biện pháp phòng ngừa an toàn cho bất kỳ thiết bị nào bạn mua là điều cần thiết.

Hãy chú ý sử dụng đèn chiếu tia cực tím khi không có người để tránh tiếp xúc trực tiếp mắt và da. Đèn chiếu tia cực tím có hẹn giờ là một lựa chọn tốt.

Xem chi tiết: ĐÈN CHIẾU TIA CỰC TÍM

Đối với khử trùng đồ dùng cá nhân, đồ dùng y tế, dụng cụ y khoa, cắt tóc, làm nail bạn có thể dùng máy tiệt trùng bằng tia UV, đóng kín máy và bật để không gây ảnh hưởng cho mắt. Hoàn toàn an toàn và hiệu quả trong tiệt trùng khử khuẩn. 

Xem chi tiết: MÁY TIỆT TRÙNG BẰNG TIA UV

Theo Advanced Biotechnologies Inc (Phát triển công nghệ sinh học)