Cách đọc chỉ số huyết áp và ý nghĩa đối với sức khỏe bạn

Huyết áp cao được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng” vì nó thường không kèm theo triệu chứng và có thể nguy hiểm nếu không được điều trị. Cách duy nhất để biết huyết áp và theo dõi sức khỏe tim của bạn là thông qua các kết quả đo chính xác và đo thường xuyên.

Dưới đây là những điều bạn cần biết về chỉ số huyết áp và ý nghĩa của nó đối với bạn.

Kết quả đo huyết áp: Huyết áp là lực đẩy máu chống lại các động mạch trong cơ thể bạn. Nó được đo bằng hai con số:

• Áp suất tâm thu (số trên cùng). Áp lực tác động lên thành động mạch khi tim đập.
• Áp suất tâm trương (số dưới cùng). Áp lực tác động lên thành động mạch khi tim bạn nghỉ ngơi, giữa các nhịp đập.

Huyết áp được đo bằng milimét thủy ngân (mm Hg). Để xác định xem ai đó có bị chứng huyết áp cao

Các bác sĩ phân loại các chỉ số huyết áp thành nhiều loại khác nhau.

Kết quả đo huyết áp là một phép đo của hai con số: tâm thu và tâm trương hiển thị trên Máy đo huyết áp điện tử

Huyết áp bình thường: 

Huyết áp bình thường được coi là:

• Tâm thu: Thấp hơn 120 mm Hg
• Tâm trương: Dưới 80 mm Hg

Nếu bạn có kết quả đo huyết áp xung quanh con số này, điều đó thường có nghĩa là trái tim của bạn đang khỏe mạnh. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn có huyết áp bình thường, các yếu tố nhất định có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tăng huyết áp theo thời gian.

Bao gồm các:

• Hút thuốc lá
• Không hoạt động thể chất hoặc lười vận động
• Béo phì hoặc mỡ thừa trong cơ thể
• Tiêu thụ quá nhiều muối
• Ăn quá ít kali
• Uống quá nhiều rượu
• Tiền sử gia đình bị tăng huyết áp

Huyết áp thấp: Đôi khi, huyết áp có thể thấp hơn bình thường. Huyết áp thấp được coi là:

• Tâm thu: Dưới 90 mm Hg
• Tâm trương: Dưới 60 mm Hg

Huyết áp thấp không phải lúc nào cũng đáng lo ngại - trên thực tế, nó thường vô hại và thậm chí có thể cho thấy sức khỏe tốt.

Theo ông Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Lân Việt - Chủ tịch Hội tim mạch học Việt Nam cho biết: “Nếu bạn là một vận động viên, một người tập thể dục hoặc một người phải làm nhiều việc để chăm sóc cơ thể của họ, huyết áp tương đối thấp là điều bình thường. 

Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ khi huyết áp thấp kèm theo các triệu chứng sau:

• Lâng lâng khi đứng
• Chóng mặt
• Thở nhanh, nông
• Khát bất thường
• Buồn nôn

Đây có thể là kết quả của một số điều kiện hoặc thuốc nhất định. Huyết áp thấp thường xảy ra với bệnh Parkinson, thay đổi nội tiết tố và mang thai.

Có nhiều thương hiệu máy đo huyết áp được người Việt tin dùng như thương hiệu Omron, Beurer, ALPK2, Rossmax, Yuwell.. vì đảm bảo được độ chính xác và bảo hành tốt.

Tăng huyết áp: 

Huyết áp tăng cao được coi là:

• Tâm thu: 120 đến 129 mm Hg
• Tâm trương: Dưới 80 mm Hg

Đây là dấu hiệu cảnh báo đầu tiên cho bệnh tăng huyết áp - và nó thường được gọi là tiền tăng huyết áp. Bác sĩ sẽ trao đổi với bạn về việc thực hiện các thay đổi lối sống có thể làm giảm huyết áp hiệu quả, bao gồm:

• Duy trì cân nặng hợp lý
• Tập thể dục nhiều hơn
• Lượng natri thấp hơn
• Ăn một chế độ ăn uống cân bằng hơn
• Hạn chế uống rượu
• Từ bỏ hút thuốc
• Quản lý căng thẳng

Tăng huyết áp: Giai đoạn 1

Tăng huyết áp được coi là:

• Tâm thu: 130 đến 139 mm Hg
• Tâm trương: 80 đến 89 mm Hg

GS. Nguyễn Lân Việt nói: Thuốc men thường không được coi là cần thiết để điều trị tăng huyết áp ở mức độ này, và thay vào đó, bạn nên cam kết thực hiện những lựa chọn lối sống lành mạnh hơn để giảm huyết áp.

Nếu bạn phải tập trung sức lực vào một hoạt động làm giảm huyết áp, GS. Nguyễn Lân Việt  khuyên bạn nên tập thể dục, vì nó không chỉ tự làm giảm huyết áp mà còn có thể giảm căng thẳng, một nguyên nhân khác gây ra huyết áp cao.

Đừng chủ quan với những biến chứng của tăng huyết áp. 

Điều quan trọng là phải biết cách đọc huyết áp của bạn và luôn theo dõi sức khỏe tim mạch của bạn.

Tăng huyết áp: Giai đoạn 2

• Tăng huyết áp trở nên tồi tệ hơn khi nó tăng lên:
  • Tâm thu: hơn 140 mm Hg
  • Tâm trương: hơn 90 mm Hg

Trong khi việc điều chỉnh lối sống tích cực để giảm huyết áp cao vẫn là cần thiết, GS. Nguyễn Lân Việt  nói rằng thuốc cũng thường được yêu cầu để hạ huyết áp giai đoạn 2 của một người nào đó.

• Nếu không được điều trị, huyết áp cao đến mức này có thể dẫn đến các mối đe dọa sức khỏe sau đây:
  • Đau tim
  • Suy tim
  • Đột quỵ
  • Mất thị lực
  • Rối loạn chức năng tình dục
  • Bệnh thận hoặc suy thận

Tăng huyết áp nguy hiểm:

Mức tăng huyết áp được coi là:

• Tâm thu: hơn 180 mm Hg
• Tâm trương: hơn 120 mm Hg

Điều này có thể rất nguy hiểm và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức, đặc biệt nếu nó kết hợp với các triệu chứng sau:

• Khó thở
• Đau đầu
• Chảy máu cam
• Lo lắng nghiêm trọng
• Đau lưng
• Tê
• Những thay đổi trong tầm nhìn

Một cơn tăng huyết áp có thể dẫn đến tổn thương các cơ quan và cho thấy nguy cơ cao bị đột quỵ, đau tim và các hậu quả đe dọa tính mạng khác. Nếu bạn đang bị huyết áp cao đến mức này cùng với bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy gọi 911 ngay lập tức.

Bạn nên đo huyết áp bao lâu một lần?

Nếu bạn có huyết áp bình thường và bác sĩ cho rằng bạn có ít nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp, bạn sẽ chỉ được đo huyết áp mỗi năm một lần khi đi khám sức khỏe định kỳ.

Tuy nhiên, nếu bạn có nguy cơ hoặc bị tăng huyết áp, bác sĩ có thể khuyên bạn nên kiểm tra huyết áp tại nhà.

GS. Nguyễn Lân Việt nói: Nếu bạn có bộ dụng cụ đo huyết áp tại nhà được bác sĩ phê duyệt, bạn nên đo huyết áp hai lần vào buổi sáng và hai lần vào buổi tối, đợi một phút giữa các lần đo

Ngoài ra,ông ấy nói rằng điều quan trọng là phải bình tĩnh đợi năm phút trước khi đo huyết áp, vì nó có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả đo.

GS. Nguyễn Lân Việt nói: “Nếu bạn đang kiểm tra huyết áp của mình khi tập thể dục, di chuyển xung quanh hoặc không nghỉ ngơi năm phút đó, thì đó không phải là huyết áp hữu ích,”

Ông ấy khuyên bạn nên sử dụng thiết bị đo huyết áp từ một nguồn được công nhận, chẳng hạn như Validate BP. Các thiết bị được đánh giá độc lập bởi các chuyên gia liên kết với Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ để xem thiết bị nào cung cấp kết quả tốt nhất, chính xác về mặt lâm sàng.

Theo John Osborne, MD, PhD, và Giám đốc Tim mạch của Viện Tim mạch Dallas (Mỹ)

Xem thêm:

Giá máy đo huyết áp điện tử loại tốt

Cách điều trị huyết áp cao không cần thuốc